Triều cường là một phần tất yếu của tự nhiên, có ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống con người và môi trường ven biển. Nắm được rõ triều cường là gì, nguyên nhân và hệ quả của nó là điều cần thiết để chúng ta có thể ứng phó hiệu quả và bền vững trước những biến động của thiên nhiên.
Triều cường là gì?
Đây là hiện tượng nước dâng cao bất thường, xảy ra hai lần mỗi tháng vào khoảng trăng tròn và trăng khuyết. Khi đó lực hấp dẫn của Mặt Trời và Mặt Trăng tác động lên Trái Đất cùng chiều, cộng hưởng với nhau tạo nên lực kéo mạnh mẽ khiến mực nước biển dâng cao hơn bình thường.
Biên độ triều cường có thể lớn gấp 1,5 – 2 lần so với triều kém, thời gian nước dâng và rút cũng nhanh hơn.
Điểm giống và khác nhau giữa thủy triều và triều cường
Cả triều cường và thủy triều đều có những đặc điểm tương tự nhau, tuy nhiên chúng có 1 số tính chất khác nhau hoàn toàn.
(Bạn nên tìm hiểu thêm bài viết về hiện tượng thuỷ triều trước khi đọc phần so sánh này)
| Điểm tương đồng | Điểm khác biệt |
|
|
Điểm khác biệt chủ yếu của hai hiện tượng này là sự chuyển động của Mặt Trăng và Mặt Trời.
Triều cường xảy ra khi nào?
Nguyên nhân triều cường là do lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời đóng vai trò chính yếu. Khi Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất xếp thành một đường thẳng (gọi là sóc vọng), lực hấp dẫn của hai thiên thể này cùng chiều sẽ cộng hưởng, khiến nước biển bị “hút” lên cao, dẫn đến mực nước dâng cao hơn bình thường.
Bên cạnh đó quỹ đạo elip của Mặt Trăng cũng góp phần ảnh hưởng đến biên độ triều cường. Khi Mặt Trăng ở gần Trái Đất nhất (gọi là điểm cận địa quỹ đạo), lực hấp dẫn của Mặt Trăng sẽ mạnh hơn góp phần làm tăng biên độ nước dâng cao trong thủy triều.
Ngoài các tác nhân trên thì hình dạng bờ biển, độ sâu mực nước cũng ảnh hưởng đến mức độ dâng cao của hiện tượng này. Những khu vực ven bờ có vịnh hẹp, hình dạng phễu thường có biên độ lớn hơn.
Như vậy có thể hiểu triều cường là hiện tượng phức tạp do sự kết hợp của nhiều yếu tố, trong đó lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời đóng vai trò chủ đạo. Việc nắm rõ nguyên nhân của triều cường giúp con người có thể dự báo chính xác, ứng phó hiệu quả với những tác động của tình trạng này, đồng thời khai thác tối đa lợi ích mà nó mang lại.
Ảnh hưởng của triều cường đến hệ sinh thái và con người
Triều cường có nhiều ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đến môi trường và con người.
Các tác động tích cực của triều cường
Cung cấp nguồn nước tươi mới, giàu dinh dưỡng cho các hệ sinh thái ven bờ. Điều này giúp duy trì và phát triển sự đa dạng sinh học, đặc biệt là các loài thủy sinh. Nguồn nước mới này mang theo oxy và các chất dinh dưỡng cần thiết, hỗ trợ sự sinh trưởng và phát triển của các loài sinh vật hải hương.
Làm sạch môi trường bằng cách loại bỏ các chất ô nhiễm và bùn cát tích tụ trong các khu vực ven biển và cửa sông.
Khi mực nước dâng cao, dòng chảy mạnh mẽ của nó có khả năng cuốn trôi các chất thải và tạp chất, cải thiện chất lượng nước và môi trường sống của các sinh vật. Đây là một cơ chế tự nhiên giúp duy trì sự cân bằng sinh thái trong các vùng biển.
Đối với con người, hiện tượng này mang lại lợi ích cho ngành nuôi trồng thủy sản và nghề đánh bắt cá tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu hoạch các nguồn lợi từ thiên nhiên. Sự thay đổi mực nước đại dương có thể kích thích sự di cư và sinh sản của các loài cá, giúp ngư dân dễ dàng tiếp cận và khai thác nguồn lợi thủy sản.
Các bãi bồi do triều cường tạo ra cũng là những khu vực lý tưởng cho việc nuôi trồng thủy sản, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân ven biển.
Ngoài ra, năng lượng thủy triều cũng được tận dụng để cung cấp điện thế do nhu cầu sử dụng của người dân ngày càng tăng cao.
Các tác động tiêu cực của triều cường
Tuy nhiên, triều cường cũng gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực, đặc biệt là đối với các khu vực dân cư ven vùng này. Khi mực nước biển dâng cao đột ngột, ngập lụt có thể xảy ra gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhà cửa, cơ sở hạ tầng và tài sản của người dân.
Ngập lụt làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày, làm khó khăn trong việc đi lại, sinh hoạt và kinh doanh, đồng thời gia tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến nước bẩn.
Hiện tượng này làm gia tăng tình trạng xâm nhập mặn đối với các vùng ven biển. Tìm hiểu rõ xâm nhập mặn là gì, bạn sẽ thấy các tác động to lớn của nó.
Hơn nữa nó có thể làm xói mòn bờ biển, gây mất đất và làm suy giảm các hệ sinh thái ven vùng quan trọng. Sự xói mòn này không chỉ làm mất diện tích đất canh tác và sinh sống của con người mà còn đe dọa các hệ sinh thái như rừng ngập mặn, rạn san hô và các bãi tắm.
Điều này đòi hỏi các biện pháp quản lý và ứng phó kịp thời để giảm thiểu các tác động tiêu cực của triều cường đối với con người và môi trường.
Để tránh các tác động xấu của triều cường mang lại bạn có thể truy cập Lịch Thủy Triều TBA để cập nhật tình hình mực nước trong ngày.
Kết luận
Triều cường là gì được giải thích là một hiện tượng tự nhiên phức tạp và đa chiều, có sức ảnh hưởng sâu rộng đến môi trường và đời sống con người. Việc quản lý và bảo vệ các khu vực chịu tác động của tình trạng này là một nhiệm vụ quan trọng, góp phần bảo vệ môi trường, duy trì đa dạng sinh học và phát triển bền vững cho cộng đồng.
Truy cập https://lichthuytrieu.com.vn/ để cập nhật lịch con nước và các bài viết liên quan đến các hiện tượng tự nhiên khác.
